Rozwód to nie tylko koniec relacji osobistej – to także konieczność uporządkowania wielu spraw formalnych i prawnych. Oprócz podziału majątku wspólnego byli małżonkowie często muszą zmierzyć się także z pytaniem: co dzieje się z kredytem hipotecznym po rozwodzie?
Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najczęstsze wątpliwości oraz omówienie możliwych scenariuszy.
Wspólność majątkowa a rozwód 
Z chwilą zawarcia małżeństwa co do zasady powstaje ustawowa wspólność majątkowa. Obejmuje ona wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w trakcie trwania małżeństwa przez oboje lub tylko jednego z małżonków.
Rozwód powoduje ustanowienie rozdzielności majątkowej, ale nie oznacza automatycznego podziału majątku ani zobowiązań. Dopiero na wniosek jednego z małżonków, złożony w postępowaniu rozwodowym lub w odrębnym postępowaniu sądowym po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego bądź na mocy umowy zawartej przed notariuszem byli małżonkowie mogą dokonać podziału aktywów.
Warto podkreślić: podziałowi podlegają tylko aktywa (np. mieszkanie, oszczędności, samochód), a nie pasywa, czyli długi.
Kredyt hipoteczny pozostaje więc poza zakresem decyzji sądu o podziale majątku. Sąd nie decyduje, który z ex-małżonków ma go spłacać.
Byli małżonkowie nie mogą w sposób wiążący dla banku ustalić tego też przed notariuszem.
Czy rozwód zwalnia z kredytu hipotecznego?
Nie. Z punktu widzenia banku rozwód nic nie zmienia. Jeśli kredyt hipoteczny został zaciągnięty wspólnie, byli małżonkowie nadal odpowiadają za niego solidarnie.
Oznacza to, że bank może żądać spłaty:
-
od obojga dłużników,
-
albo tylko od jednego z nich – w zależności od swojej decyzji.
Każdy z byłych małżonków odpowiada za zobowiązanie całym swoim majątkiem, a kredyt wciąż obciąża ich zdolność kredytową.
Rozliczenia między byłymi małżonkami – roszczenie regresowe
Jeśli jedno z małżonków spłaca kredyt po rozwodzie, może żądać od drugiego zwrotu połowy wpłaconych rat (tzw. roszczenie regresowe). Należy jednak pamiętać, że roszczenie takie za okres od uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego aż do wydania orzeczenia o podziale majątku trzeba zgłosić w trakcie postępowania o podział majątku – w przeciwnym razie przepadnie.
Po dokonaniu podziału majątku takiego roszczenia należy już dochodzić w odrębnym postępowaniu.
Kredyt hipoteczny po rozwodzie – możliwe rozwiązania
1. Przepisanie kredytu na jednego z małżonków (za zgodą banku)
Jeden z byłych małżonków przejmuje nieruchomość i cały kredyt, a bank wykreśla drugiego z umowy kredytowej. Wymagana jest jednak pozytywna ocena zdolności kredytowej osoby przejmującej zobowiązanie.
2. Umowa między byłymi małżonkami (bez zgody banku)
Możliwe jest zawarcie porozumienia, np. w formie aktu notarialnego, że jeden z nich będzie samodzielnie spłacał kredyt pod rygorem obciążenia go karą umowną, odpowiednio zabezpieczoną. Trzeba jednak pamiętać, że dla banku wciąż oboje pozostają współdłużnikami.
3. Cesja kredytu na inną osobę
Jeśli żadne z małżonków nie chce lub nie może (ponieważ np. nie ma zdolności kredytowej) przejąć kredytu, można przenieść zobowiązanie na osobę trzecią (np. członka rodziny, nowego partnera). Wymagana jest zgoda banku i samego zainteresowanego cesją.
4. Sprzedaż nieruchomości z kredytem
Bywa najlepszym wyjściem w sytuacji, gdy żadna ze stron nie chce lub nie jest w stanie spłacać kredytu. Środki ze sprzedaży przeznacza się w pierwszej kolejności na spłatę zobowiązania wobec banku.
Co zrobić, jeśli były małżonek nie spłaca rat?
Bank ma prawo dochodzić spłaty kredytu od obojga dłużników. Jeśli więc Twój były partner unika płacenia rat, Ty nadal jesteś zobowiązany wobec banku. W takiej sytuacji możesz jednak dochodzić od niego zwrotu zapłaconej części w odrębnym postępowaniu sądowym.
Podsumowanie
Każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy, dlatego w takich sprawach dobrze skorzystać z pomocy prawnika i doradcy kredytowego.
Jeśli potrzebujesz porady dotyczącej najlepszego i najbezpieczniejszego rozwiązania, skontaktuj się ze mną!